Evinizdeki Metan Sızıntıları Sağlığınız İçin Ciddi Tehlike Arz Ediyor
Mutfak ocakları, fırınlar ve kombiler ile birlikte insanlar evlerinde her gün doğalgaz kullanıyor. Tüm bu eşyaların ardındaki güçlü yakıt olan metan sızdığında, çevre üzerinde ağır bir etki meydana getirebilir. Bu gaz, atmosferdeki ilk 20 yılında karbondioksitten yaklaşık 80 kat daha yüksek ısıtma gücü sergiliyor. Petrol ve gaz havzalarından çıkan metan ise dış uzaydan görülebiliyor. Tolüen, benzen ve hidrojen sülfür gibi zehirli ve kirletici gazların havaya yayılmasına sebep olan metan sızıntıları, sağlık yönünden ciddi bir tehlike de arz edebiliyor.

Doğalgazla Çalışan Eşyalar Hangi Kirleticileri Yayıyor?
Harvard Üniversitesi İklim, Sağlık ve Küresel Çevre Merkezinde misafir bilim insanı olan Drew Michanowicz, “Metan iklim açısından gerçekten güçlü bir kirletici çünkü her yere sızıyor ve nereye baksak, düşündüğümüzden daha fazla sızdığını görüyoruz” diyor. “Biz de bu kadar yaygın şekilde kullanıldığı düşünüldüğünde, bu doğalgazın içinde başka neler bulunduğunu öğrenmek istedik.”
Michanowicz ve Harvard T. H. Chan Halk Sağlığı Fakültesinde çalışan diğer araştırmacılar, geçenlerde sızıntılardan çıkan yanmamış doğalgazın 300 civarı benzersiz kimyasal bileşen taşıdığını keşfetmişler. Bunlardan 21 tanesi, ABD’de federal olarak “tehlikeli hava kirleticileri” şeklinde tanımlanıyor. ABD’nin Massachusetts eyaletine bağlı Boston şehrinde 70 civarı mutfak ocağı ve bina borusunu incelenmiş. Araştırmacılar, aldıkları örneklerin değişen miktarlarda tehlikeli hava kirleticisi barındırdığını ve bunların arasında benzen, tolüen, etilbenzen, ksilen ile hekzan bulunduğunu keşfetmiş. Kirleticilerin seviyesi, genelde en yüksek kirliliğin kışın görülmesiyle birlikte yılın zamanına göre değişiklik sergiliyor.
Doğalgaz Sızıntısı Anlaşılabilir mi?
Çalışmanın yazarları, ortalama bir insanın muhtemelen her gaz sızıntısının kokusunu alamayacağını belirtiyor; özellikle de küçük ve yavaş sızıntıların. Doğalgaz, doğal olarak koku barındırmıyor. Dolayısıyla gaz şirketleri, bina sakinlerini sızıntılara karşı uyarmak için karışıma sıklıkla metil merkaptan (metandan ayrı bir bileşen) gibi bir koku verici karıştırıyor.
Araştırmacılar buna rağmen, bir binanın içerisinde doğal şekilde ortaya çıkan metan miktarının 10 katına kadar varan sızıntıların bile kolay tespit edilemeyeceğini keşfetmişler. Metan için herhangi bir dedektör bulunmuyor. Gerçekten de içeride veya etrafımızda bir sızıntı olduğunu bilmemizi sağlayan korunma yöntemimiz, ekledikleri bu koku verici kimyasallar.
Bu durumun insan sağlığı için ne anlama geldiği hâlâ bilinmiyor; fakat Michanowicz, benzen gibi bazı zararlı içeriklerin diğer yakıt kaynak ve ürünleri sebebiyle halihazırda insanların evinde bulunduğunu belirtiyor. Araştırmacıların bir sonraki adımı, gaz sızıntılarıyla ve gaz sızıntıları olmadan meydana gelen temel gündelik maruz kalma seviyelerini hesaplamak ve bunların insan sağlığında ne gibi bilançolar meydana getirdiğini görmek olacak. Örneğin çok fazla benzen, baş dönmesi veya kusma gibi kısa vadeli belirtilere ve kansızlık gibi uzun vadeli rahatsızlıklara yol açabilir.